Bernini’s beeld van een olifant in het Rijksmuseum

Een terracotta model van een olifant met een obelisk is tot en met 7 juni 2020 te zien in het Rijksmuseum als onderdeel van de tentoonstelling Carravaggio-Bernini. Barok in Rome. De geboetseerde olifant is opmerkelijk realistisch weergegeven en dat doet vermoeden dat Bernini een levende olifant heeft gezien. Bernini kan in Rome twee keer een echte olifant hebben gezien. De mannetjesolifant Don Diego in mei 1630 en de vrouwtjesolifant Hansken in juni 1655. Het model, gemaakt voor kardinaal Barberini, is nooit uitgevoerd. Wel greep Bernini er in 1667, zo’n twaalf jaar later, op terug voor zijn beroemde marmeren olifant op de Piazza della Minerva die een granieten obelisk op de rug draagt. Bernini maakte het model, waarvan de slagtanden ooit zijn afgebroken en de houten obelisk verloren is geraakt, niet lang ná de komst van Hansken. Welke voorbeelden hij daarvoor precies gebruikte, is niet bekend. Bestudering van Hansken kan hem geholpen hebben de olifant overtuigend weer te geven, ook al had Hansken geen grote slagtanden.

Lees meer over de relatie tussen Bernini en Hansken in: M. Roscam Abbing, Rembrandts olifant. In het spoor van Hansken, Amstelveen 2016, pp. 106-110. Of de vertaling in Rembrandt’s Elephant. Following in Hansken’s Footsteps, Amstelveen (te verschijnen juni 2020).

Foto: Zeno Colantoni