26. Was Hansken in de Duitse stad Oldenburg?

In 1906 verschijnt er in Kopenhagen het boek Prinsessen en Kaerlighedshistorie fra Frederik den Femtes Hof. Daarin staat dat in 1681 in Oldenburg een olifant was die kon schieten met een pistool, zwaaien met het vendel en zijn revérence deed met een kniebuiging (“en Elefant, der i 1681 var i Oldenburg, hvor den kunde skyde med Pistol, svinge en Fane og gøre Kompliment ved at falde paa Knae”). Dit zijn drie van Hansken bekende kunstjes. Maar in 1681 is Hansken al 16 jaar dood. Gaat het dan om de latere olifant van de Amsterdammer Bartel Verhagen die óók kon schieten, vendelzwaaien en een kniebuiging maken? Maar van die vrouwtjesolifant horen we pas voor het eerst met zekerheid in 1688 wanneer Verhagen met zijn olifant in Leipzig is. In januari 1681 is er echter ook nog een mannetjesolifant die precies deze drie genoemde kunstjes kon verrichten. In Glasgow beschrijft dominee Robert Law die olifant uitvoerig in diens in 1884 uitgegeven aantekeningen (Memorials, or the memorable things that fell out within this island of Brittain from 1638 to 1684). Law schrijft onder andere “It was a male that we saw, and was taught to floorish the collours with the trunk of it, and to shoot a gunn, and to bow the knees of it, and to make reverence with its big heid” en verder dat deze olifant het jaar ervoor naar Engeland was gebracht en naar elkaar toegebogen grote slagtanden had. Het moet dezelfde mannetjesolifant zijn die in juni 1681 overlijdt in Dublin. Vanuit Glasgow is Dublin goed te bereiken, maar Oldenburg ligt uit de route en kan deze olifant daar dan in de tussenliggende maanden geweest zijn? Of gaat het toch om Hansken. Oldenburg ligt namelijk op Hanskens route vanuit Amsterdam naar Hamburg in 1638 en van Kopenhagen via Bremen naar Groningen in 1640. Maar dan moet het vermelde jaar 1681 een vergissing zijn. Wie lost het raadsel op?